روسیه در جوار اروپا قرار دارد و با صرفه ترین گزینه برای واردات انرژی به اروپا محسوب می گردد. روسیه نسبت به اکثر کشورهای واقع در خلـیج فـارس و خاورمیانه که از منابع سرشار انرژی برخور دارند، با ثبات تر است .
۰
تاریخ انتشارسه شنبه ۲۱ اسفند ۱۳۹۷ - ۱۵:۱۳
کد مطلب : ۱۱۵۲۳۸
نگاه اروپایی به انرژي روسیه
نیلوفر احدیان
روابط با اتحادیه اروپا برای روسیه اهمیت زیادی دارد. سفارت روسیه در بروکسل، بزرگترین سفارت این کشور در جهان است و بیش از 40 گروه روسی در زمینه همکاری‌های دو جانبه با اتحادیه، مشغول به کار هستند. روسیه با استفاده از اتحادیه اروپا به دنبال تامین نیازهای اقتصادی و تکنولوژیک خود در جهت توسعه کشور است، اما بدون اینکه در چارچوب ارزش‌ها و استانداردهای این اتحادیه قرار بگیرد. در مقابل، اتحادیه مذکور از ظرفیت ها و قابلیت های روسیه برای تبدیل شدن به قدرت جهانی و رقیبی جدی برای آنها هراس دارد، همچنین وابستگی اروپا به منابع انرژی روسیه مانع از آن می‌شود که این کشور را تحت فشار قرار دهد؛ از این رو می‌کوشد تا روسیه را به یک شریک قابل اعتماد و همسو با ارزشهای غربی تبدیل کند.
عليرغم وجود نگرش هاي مختلف در روسيه و اتحاديه اروپا نسبت به يكديگر كه حتـي برخي از آنها در پي نفي رابطه با طرف ديگر نيز مي باشـند، بـا ايـن حـال روابـط گـسترده و متنوع اقتصادي ميان روسيه و اتحاديه اروپا وجود دارد كه بايد محور و مهمترين وجـه آن را در مقوله انرژي جستجو نمود . در واقع انرژي يكي از مهمترين متغيرها و محورهاي معـادلات روسي ـ اروپايي محسوب مي شود. به خـصوص در زمينـه گـاز، اتحاديـه اروپـا 44 درصـد از نيازهاي خود را از طريق روسيه تامين مي كند و 67 درصد از صادرات گاز روسیه نيز به اروپا مي رود.
در اين بين بنا به دو دليل مهم، اتحاديه اروپا به روسيه به عنوان منبع تـامين انـرژي مي نگرد. نخست آنكه روسيه در جوار اروپا قرار دارد و با صرفه ترين گزينه براي واردات انرژي به اروپا محسوب مي گردد. دوم آنكه روسيه نسبت به اكثر كشورهاي واقع در خلـيج فـارس و خاورميانه كه از منابع سرشار انرژي برخور دارند، با ثبات تر است . در واقـع روسـيه بـر خـلاف كشورهاي منطقه خاورميانه، مستعد بحرانهاي متعدد نيست و همين امـر مـي توانـد صـدور انتقال انرژي را تضمين نمايد. بدين ترتيب بحث انتقال نفت و گاز روسيه به اروپـا، يكـي از مهـم تـرين موضـوعات مطرح در روا بط دو طرف مي باشد. چنانكه طي سال هاي گذشته نيز همواره بحث انرژي يكي از بخش هاي مهم گفت وگوهاي دو طرف در عرصه اقتصادي محسوب شده است.
البته در اين بين نبايد از ياد برد كه برخي از اقدامات روسيه در عرصه صدور انرژي به اروپـا سـبب شـده است تا اهميت اين كشور به عنوان كانون ثبات انرژي نزد مقامات بروكسل تا حدودي كاهش يابد. بدين معنا كه اگرچه روسيه شريكي باثبات است، اما قابل اعتماد نيست. در واقـع قطـع صدور گاز به اوكراين، مولداوي و بلاروس و تحريم نفتي استوني از جمله مواردي هستند كـه بر اعتبار روسيه در بازار انرژي اروپا صدمه وارد كـرده اسـت از. سـوي ديگـر، امتنـاع آشـكار روسيه از تصويب پيمان منشور انرژي كه بر لزوم خصوصي سـازي صـنعت انـرژي آن كـشور تأكيد مي كند، در كنار مداخله روزافزون دولت در صنعت نفت و به گاز ويژه اعمال كنترل برمسيرهاي حمل و نقل و ترانزيت انرژي به بازارهاي اروپايي، مجموعاً بر نگراني اتحاديه اروپـا در خصوص اتكاي روزافزون به واردات انرژي از روسيه افزوده است.
از اين رو روابط روسيه و اتحاديه اروپا علي رغم پيشرف تهايي كه داشته همچنـان بـا چـالش هـاي زيادي نيز مواجه مي باشد. به عنوان نمونه تحريم نـوزده ماهـه واردات گوشـت از لهـستان، اعمـال مجازات اقتصادي و تحريم نفتي عليه استوني، مخالفت با استقرار طرح سپر دفاع ضـد موشـكي درلهستان و جمهوري چك، تعليق عضويت در پيمـان تـسليحات متعـارف، بـه رسـميت شـناختن استقلال كوزوو از سوي اروپا، جنگ روسيه با گرجستان و به رسميت شناختن استقلال آبخازيـا و اوستياي جنوبي، قطع گاز صادراتي روسيه به اروپـا در زمـستان 2008 ،تـصميم سـران اتحاديـه اروپا در خصوص گنجاندن بلاروس در برنامه « مشاركت با شـرق ،» اختـصاص سـرمايه لازم براي تحقق طرح خط لوله « ناباكو ،» اعلام آمادگي اتحاديه اروپـا بـراي سـرمايه گـذاري در مدرنيزه سازي شبكه انتقال گاز اوكراين به شرط دسترسي به خطوط لوله انتقـال گـاز و ... از جمله مسائلي هستند كه طي سال هاي اخير بر روابط روسيه و اتحاديه اروپا سايه انداخته اند.
عليرغم وجود نگرش هاي مختلف در روسيه و اتحاديه اروپا نسبت به يكديگر كه حتـي برخي از آنها در پي نفي رابطه با طرف ديگر نيز مي باشـند، بـا ايـن حـال روابـط گـسترده و متنوع اقتصادي ميان روسيه و اتحاديه اروپا وجود دارد كه بايد محور و مهمترين وجـه آن را در مقوله انرژي جستجو نمود . در واقع انرژي يكي از مهمترين متغيرها و محورهاي معـادلات روسي ـ اروپايي محسوب مي شود. به خـصوص در زمينـه گـاز، اتحاديـه اروپـا 44 درصـد از نيازهاي خود را از طريق روسيه تامين مي كند و 67 درصد از صادرات گاز روسیه نيز به اروپا مي رود.
در اين بين بنا به دو دليل مهم، اتحاديه اروپا به روسيه به عنوان منبع تـامين انـرژي مي نگرد. نخست آنكه روسيه در جوار اروپا قرار دارد و با صرفه ترين گزينه براي واردات انرژي به اروپا محسوب مي گردد. دوم آنكه روسيه نسبت به اكثر كشورهاي واقع در خلـيج فـارس و خاورميانه كه از منابع سرشار انرژي برخور دارند، با ثبات تر است . در واقـع روسـيه بـر خـلاف كشورهاي منطقه خاورميانه، مستعد بحرانهاي متعدد نيست و همين امـر مـي توانـد صـدور انتقال انرژي را تضمين نمايد. بدين ترتيب بحث انتقال نفت و گاز روسيه به اروپـا، يكـي از مهـم تـرين موضـوعات مطرح در روا بط دو طرف مي باشد. چنانكه طي سال هاي گذشته نيز همواره بحث انرژي يكي از بخش هاي مهم گفت وگوهاي دو طرف در عرصه اقتصادي محسوب شده است.
البته در اين بين نبايد از ياد برد كه برخي از اقدامات روسيه در عرصه صدور انرژي به اروپـا سـبب شـده است تا اهميت اين كشور به عنوان كانون ثبات انرژي نزد مقامات بروكسل تا حدودي كاهش يابد. بدين معنا كه اگرچه روسيه شريكي باثبات است، اما قابل اعتماد نيست. در واقـع قطـع صدور گاز به اوكراين، مولداوي و بلاروس و تحريم نفتي استوني از جمله مواردي هستند كـه بر اعتبار روسيه در بازار انرژي اروپا صدمه وارد كـرده اسـت از. سـوي ديگـر، امتنـاع آشـكار روسيه از تصويب پيمان منشور انرژي كه بر لزوم خصوصي سـازي صـنعت انـرژي آن كـشور تأكيد مي كند، در كنار مداخله روزافزون دولت در صنعت نفت و به گاز ويژه اعمال كنترل برمسيرهاي حمل و نقل و ترانزيت انرژي به بازارهاي اروپايي، مجموعاً بر نگراني اتحاديه اروپـا در خصوص اتكاي روزافزون به واردات انرژي از روسيه افزوده است.
از اين رو روابط روسيه و اتحاديه اروپا علي رغم پيشرف تهايي كه داشته همچنـان بـا چـالش هـاي زيادي نيز مواجه مي باشد. به عنوان نمونه تحريم نـوزده ماهـه واردات گوشـت از لهـستان، اعمـال مجازات اقتصادي و تحريم نفتي عليه استوني، مخالفت با استقرار طرح سپر دفاع ضـد موشـكي درلهستان و جمهوري چك، تعليق عضويت در پيمـان تـسليحات متعـارف، بـه رسـميت شـناختن استقلال كوزوو از سوي اروپا، جنگ روسيه با گرجستان و به رسميت شناختن استقلال آبخازيـا و اوستياي جنوبي، قطع گاز صادراتي روسيه به اروپـا در زمـستان 2008 ،تـصميم سـران اتحاديـه اروپا در خصوص گنجاندن بلاروس در برنامه « مشاركت با شـرق ،» اختـصاص سـرمايه لازم براي تحقق طرح خط لوله « ناباكو ،» اعلام آمادگي اتحاديه اروپـا بـراي سـرمايه گـذاري در مدرنيزه سازي شبكه انتقال گاز اوكراين به شرط دسترسي به خطوط لوله انتقـال گـاز و ... از جمله مسائلي هستند كه طي سال هاي اخير بر روابط روسيه و اتحاديه اروپا سايه انداخته اند.
