در آستانه سردتر شدن هوا، بحران تأمین گاز، دوباره نیروگاه‌ها را به سمت استفاده گسترده از مازوت و گازوئیل‌های غیراستاندارد سوق داده؛ به‌ گونه‌ای که بر اساس آمارها، مصرف روزانه مازوت در نیروگاه‌های کشور اکنون به حدود ۲۱ میلیون لیتر رسیده است.
با افزایش دوباره آلودگی هوا در کلان‌شهرها، موضوع مصرف سوخت‌های سنگین در نیروگاه‌های کشور دوباره به صدر نگرانی‌های افکار عمومی برگشته است. در حالی که مسئولان در سال‌های گذشته بارها تأکید کردند سوخت اصلی نیروگاه‌ها گاز طبیعی است، شواهد تازه نشان می‌دهد وابستگی به مازوت و گازوئیل‌های با گوگرد بسیار بالا همچنان پابرجاست؛ وابستگی‌ای که خود را در روزهای خاکستری هوا و هشدارهای پی‌درپی کیفیت هوا نشان می‌دهد.
طبق اطلاعاتی که از سوی برخی منابع منتشر شده، ۱۵ نیروگاه بزرگ کشور قابلیت سوزاندن مازوت را دارند؛ نیروگاه‌هایی که از توس و منتظر‌قائم و شهید رجایی گرفته تا تبریز، بندرعباس، ورامین و اصفهان، مجموعاً ظرفیت مصرف حداکثر ۴۳ میلیون لیتر مازوت در روز را دارند. آمارهای اخیر نیز از مصرف بیش از ۲۱ میلیون لیتر مازوت در روز حکایت دارد؛ رقمی که نشان می‌دهد مشکل ناترازی انرژی و تأمین سوخت همچنان پابرجاست.
از طرفی گزارش تحلیلی سازمان حفاظت محیط زیست درباره کیفیت هوای تهران نشان می‌دهد ماجرا فراتر از مازوت‌سوزی است. در کنار مازوت، برخی نیروگاه‌ها به استفاده از گازوئیل‌هایی روی آورده‌اند که میزان گوگرد آنها چندین برابر استانداردهای بین‌المللی است. همچنین استاندارد یورو چهار رقم ۵۰ میلی‌گرم گوگرد در هر کیلوگرم گازوئیل را تعیین کرده؛ اما داده‌ها نشان می‌دهد همین سوخت در برخی نیروگاه‌های اطراف تهران تا صد برابر آلوده‌تر است.
واقعیت اینجاست که بحران آلودگی هوای تهران و شهرهای بزرگ تنها با شعار «نیروگاه‌ها مازوت نمی‌سوزانند» حل نخواهد شد. در واقع با تداوم ناترازی گاز، تولید برق در زمستان تحت ‌فشار کمبود سوخت قرار می‌گیرد و نیروگاه‌ها ناچار به استفاده از سوخت‌های سنگین و غیراستاندارد خواهند بود؛ سوخت‌هایی که رد پای آنها را در افزایش غلظت ذرات معلق، تشدید بیماری‌های تنفسی و افزایش هزینه‌های نظام سلامت می‌توان مشاهده کرد. بنابراین تا زمانی که نظام انرژی کشور اصلاح نشود، نیروگاه‌هایی با ظرفیت مصرف ده‌ها میلیون لیتر مازوت، همچنان تهدیدی برای هوای شهرها خواهند بود.