کد QR مطلبدریافت صفحه با کد QR

از فلرینگ تا جایزه ملی محیط زیست!

19 خرداد 1395 ساعت 11:13

روز گذشته سازمان محیط زیست ، وزارت نفت را حائز دریافت جایزه ملی محیط زیست برای ارتقا و بهبود کیفیت دانست . فارغ از اینکه چرا سازمان محیط زیست که خود به نوعی نهادی دولتی محسوب می شود به جای آنکه انگیزه را در بخش خصوصی به واسطه دریافت این عناوین زنده نماید وزارت نفت که خود ارگان دولتی است را شایسته دریافت این جایزه دانسته اما شاید سازمانی که تحت لوای حمایت از محیط زیست فعالیت دارد از پرونده ای که سال هاست در وزارت نفت تعیین تکلیف نشده و همین عدم پیگیری آن باعث هدررفت سرمایه ملی و نیز آلودگی در مناطق جنوبی کشور شده بی اطلاع باشد!


به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی " نفت ما"  ، سوزاندن سرمایه ملی که تنها در کشور ما به عنوان شاخصی از عملکرد صحیح  پالایشگاه ها و مجتمع های پتروشیمی شناخته می شود در سایر کشورها به عنوان منبعی از آلودگی محیط زیستی مطرح  و تمام هم و غم آن ها برای خاموشی و غیرفعال شدن آن منعطف شده  به طوریکه طراحی مجتمع های پالایشی و پتروشیمی خود را بر اساس آن تغییر داده اند. باید در ابتدا گفت عملیات برداشت نفت خام در خشکی و دریا، با تولید گاز غنی توام است که قسمتی از آن برای تزریق به میادین نفتی استفاده شده، بخش عمده آن پس از فرآورش در کارخانه‌های گاز و گاز مایع، جهت تامین مصرف گاز کشور به خطوط لوله گاز تزریق و مابقی که سوزانده می‌شوند، به عنوان تلفات گاز در بخش تولید نفت خام محسوب شده و به گازهای همراه نفت و یا فلرینگ معروفند. در مناطقی از جهان که فاقد خط لوله و دیگر زیر ساخت های حمل گاز هستند مقادیر زیادی از این گاز به عنوان گازهای زاید سوزانده می شوند و یا فلر می شوند..  سالانه در جهان بالغ بر150   میلیارد مترمکعب گاز، فلر شده و هدر می‌رود ،  بر  طبق آمارهای بانک جهانی این رقم چیزی معادل یک سوم مصرف گاز کل اروپا است.  گازهای گلخانه‌ای ناشی از این سوخت، شامل 400 میلیون تن دی‌اکسید کربن است که سهم ایران از تولید گاز فلر حدود 11 میلیارد مترمکعب در سال است که البته رتبه اول خاورمیانه را از آن خود کرده است ! جالب است که تمام آلاینده‌های فوق با یک سرمایه‌گذاری نسبتا ناچیز (در مقابل ارزش حجم عظیم گازی که می‌سوزد) قابل بازیافت و تولید ارزش افزوده است. اما هم اکنون به علت عدم کاربرد تکنولوژی‌های پیشرفته، علاوه بر از دست دادن سرمایه‌های ملی، بیشترین آسیب را به محیط زیست خود وارد می‌کنیم. احداث فلر و سوزاندن گاز در آن، پیامدهای زیست محیطی مختلفی دارد که در صورتیکه به درستی لحاظ نشوند، می تواند در آینده تاثیرات منفی عمده ای بر انسان، گیاهان و جانوران، و محیط اطراف داشته باشد. آلودگی هوا از مهمترین تبعات منفی سوزاندن گاز در فلر ها می باشد. انتشار استانداردهای سختگیرانه نشر و پخش گاز و کاهش میزان  flaring، گامی مؤثر در کنترل آلودگی های هوای ناشی از فلر کردن گاز می باشد. همچنین یک فلرِ گاز، با توجه به ویژگی های گازی که در آن سوزانده می شود، می تواند آلایندگی حرارتی، صوتی، بصری و ... نیز داشته باشد.  سهم کشورهای در حال توسعه از کل گازهای فلر شده در جهان بیش از ۸۵ درصد است و این کشورها بر مبنای ساختار بازرگانی و عدم تکنولوژی کافی در صنایع پایین دستی نفت از عمده ترین تولید کنندگان نفت و گاز در جهان برای صادرات هستند. سوزاندن گازها در فلر در بین کشورهای الجزایر، آنگولا، اندونزی، ایران، مکزیک، نیجریه، روسیه و ونزوئلا بیشتر از سایر کشورهای تولید کننده نفت و گاز است. جالب توجه این که آمریکا که بیشترین صنایع فرآیندی رو در اختیار دارد فقط 3 درصد flaring دنیا را در این گزارش به خود اختصاص داده است.   این مساله همچنین موجب اتلاف منبع ارزشمند انرژی می شود که می توان از آن برای پیشبرد توسعه پایدار در کشورهای تولید کننده استفاده کرد. به عنوان مثال ، اگر این میزان گاز سوخته شده برای نیروگاه های برق استفاده شود، می تواند حدود 750 میلیارد کیلووات ساعت برق تولید کند که این رقم بیش از مصرف سالیانه برق قاره آفریقا است. در این راستا طرح ابتکاری "به صفر رساندن سوخت گاز تا سال 2030 میلادی" از سوی بانک جهانی معرفی شده و قصد دارد تا دولتها، شرکتهای نفتی و موسسه های توسعه را بر سر این مساله به اجماع و توافق برساند که از سوخت گاز همراه با نفت تا سال 2030 میلادی جلوگیری کرده و راهکارهایی را برای دستیابی به این هدف ارائه دهند.کشورهایی که در این طرح ابتکاری شرکت می کنند، زمینه قانونی، سرمایه گذاری و عملیاتی لازم را برای سرمایه گذاری های بالادستی و توسعه بازارهای معتبر فراهم خواهند کرد.این طرح ابتکاری بانک جهانی، به شرکتها اطمینان لازم را برای سرمایه گذاری در زمینه به صفر رساندن سوخت گاز همراه با نفت خواهد داد .دولتها نیز ملزم خواهند بود تا طرح های توسعه میدان های نفتی را بر اساس قوانین جدید بدون سوخته شدن گاز همراه با تولید نفت، تدوین کنند. علاوه بر این، دولتها باید هر تلاشی را انجام دهند تا نسبت به پایان سوخته شدن گاز همراه با نفت در میادین فعلی نفتی تا سال 2030 میلادی اطمینان بدهند. شرکتهای نفتی هم که در این طرح ابتکاری شرکت می کنند، میادین نفتی جدید را مطابق با استانداردهایی که شامل عدم سوخته شدن گاز همراه با نفت باشد، توسعه خواهند داد. شرکتهای نفتی همچنین متعهد می شوند تا سوختن گاز همراه با نفت در میادین فعلی خود را تا سال 2030 میلادی به صفر برسانند. موسسه های توسعه نیز که در این برنامه ابتکاری شرکت می کنند، روند همکاری و اجرا را تسهیل خواهند کرد و استفاده از ابزارهای مالی و سایر ابزارها را مد نظر قرار می دهند. مشکلات زیست محیطی حاصل از سوزاندن گاز و مایعات همراه نفت که در چـاه های نفت، پالایشگاه ها و ... سوزانده می شود به حدود 300 سال قبل و شروع انقلاب صنعتی بر می گردد. اما با قطـعیت می توان اذعان داشت پس از صنعتی شدن جهان، حوادث و بلایای طبیعی ،خشک سالی ها ،گرم شدن بیش از حد زمین ، سیل و طوفان ها و ... رو به فزونی نهاده و طی این چند صد سال بیش از قرنهای قبل اثــرات مخربی را روی این کره خاکی گذاشته است که کارشناسان سهم فلرها  را در این حوادث و نیز تـولید گازهای گلخانه ای و آلودگی محیط زیست معادل بیست و پنچ درصد تخمین می زنند. این در حالی است که  در شرایط کنونی، یکی از مهم‌ترین مشکلات موجود در صنعت نفت ایران، بالا بودن حجم گازهای همراه نفت است. مطابق مطالعات انجام شده، طرح‌های جمع‌آوری گازهای همراه و جلوگیری از سوزاندن آنها، در بسیاری از موارد صرفه اقتصادی نیز دارد. طرح‌هایی از جمله طرح آماک (جمع‌آوری گازهای همراه)‌ که به منظور جمع‌آوری این گازها طراحی شده، به اجرای کامل در نیامده و ظرفیت این طرح با توجه به افزایش تولید از میادین موجود کافی نبوده است. در حال حاضر حدود ۵۱ میلیون مترمکعب در روز (معادل گاز بیش از دو فاز پارس جنوبی) گاز بر روی فلرهای گازی می‌سوزد. مقام معظم رهبری نیز در یکی از سفرهای خود به عسلویه در خصوص استفاده درست از این منابع گازی تذکر داده بودند. در بسیاری از کشورهای دنیا پسماندها و ضایعات صنعت نفت و گاز دور ریخته نمی‌شوند و این پسماندها در صنایع پایین دستی استفاده می‌شوند و با‌ آن برای مردم ثروت، رفاه و اشتغال ایجاد می‌کنند. در سایر کشورهای تولید کننده نفت، گاز‌های همراه، جمع‌آوری و باز تولید می‌شوند و مبنای پالایشگاه‌های گازی در دنیا، استفاده حداکثری بدون سوختن گازها از طریق مشعل است. این در حالی است که ایران همچنان از تکنولوژی های قدیمی استفاده می کند . استانداردها می گوید:  مقدار گاز فلر، نسبت به خوراک ورودی در هر پالایشگاه گاز می بایست زیر یک درصد باشد البته در برخی از کشورها مانند، کانادا مقدار گاز ارسالی به فلر زیر نیم درصد نیز رسیده است. آنطور که کارشناسان برآورد کرده اند در صورتی که از انتشار گاز فلرها در پالایشگاهها و واحدهای پتروشیمی طی سال های گذشته جلوگیری می شد ، تاکنون حدود ٢٠٠ میلیون دلار صرفه جویی اقتصادی به همراه داشت . در حال حاضر تکنولوژی های متعددی در دنیا برای تبدیل گاز فلر به محصولات قابل استفاده و  ارزشمند وجود دارد و لازمه رسیدن به این مهم، اجازه وود بخش خصوصی است.   با روی کار آمدن دولت جدید، آقای «کاردُر»  معاون مدیرعامل شرکت ملی نفت در امور سرمایه‌گذاری و تأمین منابع مالی، قول برگزاری مزایده را برای تخصیص گازهای همراه تا پایان سال 92 را داده بود . وی با تشریح شرایط مزایده و اختصاص گاز همراه نفت برای تولید برق و دیگر مصارف توسط بخش خصوصی ، از تعیین قیمت پایه متوسط ۳ سنت برای این نوع گاز در هر متر مکعب خبر داد و اعتبار این قیمت را برای تحویل گاز به سرمایه گذاران تنها تا پایان سال ۹۸ اعلام کرد. علی کاردر معاون سرمایه‌گذاری شرکت ملی نفت گفت: تبدیل گاز فلر به برق فرض اولیه شرکت نفت است اما اگر متقاضیان قصد داشته باشند کار دیگری با این گاز انجام دهند و به عنوان مثال واحدهای GTL یا mini LNG احداث کنند نیز از نظر آنها بلامانع است. البته گرفتن مجوز محیط زیست و دیگر مجوزها و همچنین عقد قرارداد با وزارت نیرو برای فروش برق تولید شده از گازهای همراه هم بر عهده خود متقاضیان است. وی همچنین گفته بود : بعید به نظر می‌رسد که سرمایه‌گذاران بتوانند پلنت‌های بزرگ احداث کنند و با تجزیه گاز، میعانات گازی آن را جدا کنند چون چنین کاری بسیار گران از آب در می‌آید و احتمالا به صرفه نخواهد بود. معاون سرمایه‌گذاری شرکت ملی نفت تصریح کرد: ما از این طرح به دنبال درآمدزایی نیستیم بلکه می‌خواهیم تا جای ممکن جلوی سوختن گازهای همراه نفت را بگیریم چنانکه خیلی افراد مدعی بودند که می‌توانند از این گاز استفاده کنند و ما هم این شرایط را گذاشتیم تا اگر کسی واقعا می‌تواند بیاید از این گاز استفاده کند؛ اما اگر با این شرایط هم کسی نتوانست مشخص است چنین توانمندی وجود ندارد، استفاده از گاز ترش برای ژنراتورها یا توربین‌ها به تکنولوژی نیاز دارد اما اگر این تکنولوژی در داخل ایران توسعه پیدا کند بسیار مطلوب است و امکان وارد کردن آن هم وجود دارد. کاردر درباره تعیین قیمت و توقع برخی از خریداران اضافه کرد: البته عده‌ای مدعی هستند که چرا گاز را مجانی نمی‌دهید اما نمی‌شود هیچ منبعی را مجانی در اختیار گذاشت و قاعده بازار خرید و فروش است،  قیمت پایه گاز با توجه به میزان ترشی گاز متفاوت است اما به طور متوسط قیمت پایه گاز حدود ۳ سنت در هر متر مکعب است که تعیین کنندگان قیمت این نوع گاز برای گازهای ترش‌تر قیمت پایه را قدری از این هم کمتر خواهند کرد. این در حالی است که حجم عظیمی از گاز بدون کوچک‌ترین استفاده‌ای در مشعل‌های میادین و پالایشگاه‌ها سوزانده می‌شوند. پروژه تولید برق از گازهای همراه نفت به عنوان یکی از طرح‌های توجیه‌پذیر استفاده از گازهای همراه نفت در سال‌های اخیر توسط شرکت‌هایی از بخش خصوصی دنبال شده است، بااین‌حال، مهم‌ترین مانع در اجرای این پروژه و سایر درخواست‌های استفاده از گازهای همراه نفت، بی‌توجهی و اهمال شرکت ملی نفت است. حوزه‌های مهم نفتی تولیدکننده گاز فلر در ایران عبارتند از: 1- فازهای مختلف پارس جنوبی 2-حوزه‌های مناطق نفتی جنوب 3- حوزه‌های شرکت مناطق نفت مرکزی 4-حوزه‌های شرکت نفت فلات قاره   پیامدهای ناشی از سوزاندن گازهای فلر احتراق ناقص حاصل از سوختن گاز در فلرها، علاوه بر حرارتی که تولید می‌کند و موجب گرم شدن منطقه می‌شود، با تولید گازهای سمی مانند Co، Sox، Nox  منجر به اثرات مخرب زیست‌محیطی می‌شود. در واقع این فلرها موجب سوختن گازهای خام و سمی و سایر مواد خطرناک می‌شوند .  علاوه بر آن، سروصدای ناشی از فلر و خود فرآیند احتراق، خطر انفجار و آتش‌سوزی ناشی از برگشت گاز خروجی به سمت شعله و یا شعله به سمت داخل دودکش، مزاحمت بو، آسیب به گیاهان و جانوران، نور زیاد ناشی از شعله فلر، کاهش قطرلایه اوزون، باران‌های اسیدی و گرمایش منطقه از دیگر آثار مخرب زیست‌محیطی سوختن گازهای همراه است. تنها مشکلی که در استفاده از گازهای همراه نفت برای تولید برق وجود دارد، وجود گوگرد و به اصلاح ترش بودن این گازها است. ترشی گاز باعث آسیب رسیدن به پیستون‌های موتورگازی می‌شود. با این‌حال، میزان ترشی این گازها متفاوت بوده و در بعضی موارد این گازها شیرین محسوب می‌شوند. مثلا میزان ppm گوگرد گازهای همراه منطقه چشمه خوش زیر 5 بوده و شیرین هستند. از لحاظ فنی و اقتصادی و نیز بازار فروش برق تولیدی، شرایط کاملا برای استفاده از گازهای همراه در تولید برق وجود دارد. تنها مشکل عمده، مجوز استفاده از این گازها است که متاسفانه با اهمال شرکت ملی نفت در واگذاری مجوز استفاده از این گاز، همراه بوده است.  شرکت ملی نفت ادعا کرده که طرح‌های زیادی برای استفاده از گازهای همراه نفت را به مرحله اجرا رسانده است:  طرح جمع‌آوری گاز همراه میادین آب تیمور ، منصوری ، اهواز بنگستان و کوپال(آماک) برای هدایت به پالایشگاه شیرین‌سازی و سپس به کارخانه‌های گاز و گاز مایع  طرح جمع‌آوری گازهای همراه میادین نفتی خشکی و دریایی اطراف جزیره خارک(مجتمع ابوذر، دورود، فروزان) منطقه بهرگان(بهرگانسرو نوروز)و فرآورش آن در کارخانه گاز و گاز مایع در دست احداث در جزیره خارک  طرح جمع‌آوری گازهای همراه میادین نفتی منطقه سیری و فرآورش آن در کارخانه گاز و گاز مایع در دست احداث در جزیره سیری  طرح جمع‌آوری گاز در دست اجرای میدان سلماس به میزان 500 میلیون فوت مکعب در روز برای ارسال به صادرات و یا فرآورش در منطقه عسلویه جهت مصارف داخلی  اما واقعیت این است که بسیاری از این طرح‌ها هنوز به مرحله اجرا نرسیده‌اند و همچنان گازهای همراه نفت زیادی وجود دارد که بدون کوچک‌ترین استفاده‌ای سوزانده می‌شوند.  متاسفانه با وجود درخواست‌های مکرر برای استفاده از این گازها و با وجود بسترهای قانونی واگذاری این گازها به بخش خصوصی هنوز هیچ قراردادی از طرف شرکت نفت امضا نشده و این شرکت به شدت متهم به بی‌توجهی و اهمال در این زمینه است. در صورت ادامه این روند و هدر دادن این سرمایه‌های خدادادی، نه تنها اثرات مخرب زیست‌محیطی روزبه‌روز بر شدت خود خواهند افزود، بلکه در آینده‌ای نزدیک ایران قطعا در اثر انتشار مقادیر زیاد گازهای گلخانه‌ای، مشمول جریمه‌های سنگین خواهد شد. بنابراین گزارش، در حال حاضر طرح تولید برق از گازهای سوزانده شده در فلرهای خارک سالهاست به مرحله اجرا رسیده اما افتتاح آن علی رغم اتمام تمام پروژه با تاخیر مواجه شده است و مشخص نیست چرا مسوولان نفتی از اجرایی شدن این طرح ملی جلوگیری می کنند. با اینحال در شرایط فعلی همچنان گاز در فلرها می سوزد و آمارها حکایت از تنها 45 فلر در پارس جنوبی دارد که روزانه 10 میلیون متر مکعب گاز را به هوا می دهد. نکته مهمتر اینجاست که اغلب گازهایی که در پالایشگاه ها و پتروشیمی ها سوزانده می شود در شهرهای مسکونی قرار دارند.  تابستان93 وزیر نفت از برنامه جدید وزارت نفت برای جلوگیری از سوختن گازهای همراه نفت خبر داد. بیژن نامدار زنگنه در این خصوص گفت: "برای فروش و تخصیص 25 میلیون متر مکعب گازهای فلر برنامه‌ریزی کرده‌ایم. برای جمع‌آوری بعضی از این گازها برنامه داریم و برای بعضی برنامه نداریم اما آنهایی که برای‌شان برنامه داریم هم زودتر از 4 یا 5 سال آینده به بهره‌برداری نمی‌رسد. با قیمت ارزان گاز فلر را که در حال حاضر بدون استفاده می‌سوزد تخصیص می‌دهیم و بهره‌برداران در هر بخشی که بخواهند از جمله تولید برق می‌توانند از این گاز استفاده کنند." بیان این جملات از سوی وزیر نفت در حالی صورت می گرفت که در دو دهه اخیر، همواره وزارت نفت، راه حل اصلی جمع آوری گازهای همراه نفت را، اجرای طرح های NGL دانسته است و به همین دلیل هم عمده طرح های پیش بینی شده و در حال راه اندازی وزارت نفت برای جمع آوری این گازها، طرح های ان جی ال است. این صحبت نشان می‌دهد که بعد از روی کار آمدن دولت یازدهم، تازه صحبت‌های مطرح شده در دولت دهم به کار گرفته و با آن جدی برخورد شده است. مسئله جمع‌آوری گازهای همراه بارها در دولت دهم مطرح شد اما شاید به اذعان بسیاری از کارشناسان، اراده‌ای هم برای اجرا و استفاده از این گازها نبود. اگرچه بخش خصوصی آمادگی سرمایه‌گذاری مجدد گاز فلرینگ را داشته است تا بتواند از آن تولید برق داشته باشد و به عبارتی از این بخش ارزش افزوده هم دریافت می‌شود به گونه‌ای که می‌تواند از گازهای فلر‌شده برق تولید شود و برای کشور ارزش افزوده داشته باشد. اما وزارت نفت این موقعیت را نمی‌دهد  و در این مدت این سوخت را می‌سوزاند. البته قیمت بالای آن هم برای بخش خصوصی توجیهی ندارد و اختلاف اصلی در همین‌جا نمایان می‌شود، ضمن اینکه اگر سازمان محیط زیست می‌توانست ورود کند، تاکنون این گازها ارائه و حتی از آنها برق تولید شده بود. وزارت نیرو نیز تا امروز رقم مشخصی برای نرخ خرید برق از بخش خصوصی سرمایه گذار در این طرح اعلام نکرده است. حمید چیت چیان - وزیر نیرو - در این باره معتقد است که "قطعا وزارت نیرو چنین آمادگی را ندارد، زیرا ما الان در نیروگاه های که موجود است و با قیمت پایین تر دارد برق را تولید می کند و به وزارت نیرو می فروشد. ما در پرداخت پول برق این نیروگاه ها الان توانایی کافی را نداریم." وزیر نیرو دیدگاه خود را اینگونه تشریح می کند " اینکه ما بیایم در این وضعیتی که تعرفه های برق دارد، پول بیشتری را پرداخت کنیم، این اصلا از لحاظ منطق اقتصادی درست نیست. این گازهای فلر برای اینکه تبدیل به برق شود، راه هایی وجود دارد که هزینه های آنها کاهش یابد. مثلا این گازهای فلر که الان دارد سوزانده می‌شود و غیر از آلودگی اثر دیگری در کشور ما ندارد، می تواند این گاز به صورت مجانی در اختیار تولیدکننده برق قرار بگیرد. بخش خصوصی بیاید آنجا و این گاز را که تا الان در مشعل سوزانده می شد را مجانی می گیرد و برق تولید می کند و برق را وارد شبکه می کند. اکنون خرید برق در شبکه با دو مکانیزم رقابتی انجام می شود. یکی مکانیسم بورس انرژی است یعنی هر تولید کننده ای می تواند بیاید و برق خودش را در بورس انرژی عرضه کند و خریداران برق طبیعتا با توجه به اینکه هر کسی که برق ارزانتری ارائه کند، می روند و از او خریداری می کنند. یکی دیگر هم بازار برق است. در بازار برق که آنجا خریدار فقط شبکه برق هست. شبکه برق می آید و برق را به صورت رقابتی خریداری می کند یعنی هر نیروگاهی برق خودش را با قیمت ارزانتر عرضه کرد، شبکه برق می آید و از او خریداری می کند. بنابراین در اینجا راهی نیست که ما برق گرانتر بخریم. ما طالب این هستیم که همه نیروگاه ها سعی کنند راندمان را بالا ببرند و رقابتی تر عمل کنند" از اینرو، وزیر نیرو راه حل را در رایگان دادن گاز فلر به بخش خصوصی می داند اما نکته اینجاست که حتی در صورتی که نرخ 3 سنتی که به طور متوسط از فروش هر مترمکعب گاز فلر به بخش خصوصی قرار است دریافت شود، اخذ نگردد؛ باز هزینه های تولید برق از گاز ترش باقی است و مشخص نشدن نرخ خرید تضمینی برق از بخش خصوصی سرمایه گذار به طوری که این سرمایه گذاری را توجیه پذیر کند، طرح وزارت نفت برای جذب سرمایه بخش خصوصی به منظور جمع آوری گازهای همراه را با شکست زودهنگام مواجه خواهد کرد. اواخر سال 1389 زمانیکه بودجه سال 90 در حال تصویب شدن بود چندتن از کارشناسان مطرح حوزه انرژی چون علی شمس اردکانی رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران و اکبرترکان معاون سابق برنامه ریزی وزارت نفت با حضور در مجلس تلاش کردند تا بندی به این بودجه مبنی بر مجوز فروش گازفلر به یک سوم قیمت گاز صنعتی به صنعتگران اضافه کنند و در نهایت نیز این بند به قانون بودجه سال 90 افزوده شد که براساس آن هر صنعتگری می توانست تقاضای خرید این گاز را داشته باشد. این درحالی است که به گفته علی شمس اردکانی یکی از پیشنهاد دهندگان این طرح، چندتن از صنعتگران چون کارخانه ای در ایلام خواستار استفاده از این گاز برای تولید آجر شده بود که مسوولان نفتی با بهانه ارائه فرمول خاک رس این کارخانه از فروش این گاز خودداری کردند. به گفته وی ، هنوز مشخص نیست دلیل نفتی ها برای خودداری از فروش این گاز چه بود. چراکه اگر قرار به سوزاندن گاز هم بود چه فرقی می کرد کارخانه گاز را بسوزاند و یا نفتی ها، بالاخره این گاز اگر تبدیل به تولید نمی شد سوزانده می شد و این همین کاری است که در حال حاضر صورت می گیرد. رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران در عین حال به تقاضای شرکت صانیر از نفتی ها در سال 90 اشاره کرد و افزود: شرکت صانیر تقاضا کرد که گاز فلرهای کوچک را وزارت نفت به این شرکت تخصیص دهد تا صرف تولید برق شود اما بازهم با آن مخالفت شد. براساس اظهارات شمس اردکانی در بودجه سال 91 هم سعی شد تا این بند مجددا به قانون افزوده شود اما نفتی ها با رایزنی در مجلس از اضافه شدن آن به بودجه جلوگیری کردند.به گفته او، مشخص نیست چه کسانی از وضعیت فعلی سود می برند که از فروش این گاز و مصرف آن در صنعت جلوگیری می شود؟ علی شمس اردکانی، عضو هیئت نمایندگان اتاق ایران در این باره می گوید: متاسفانه برخی تمایلی ندارند که از این منابع به درستی استفاده شود. وی تصریح کرد: متاسفانه در وزارت نفت افرادی در سطوح بالا وجود دارند که اجازه نمی دهند این گازها به فروش برسد. وی تاکید کرد: باید مسئولین وزارت نفت پاسخ دهند که چرا یک متر مکعب از این گازها تاکنون فروخته نشده است. شمس اردکانی گفت: بدنه وزارت نفت به هیچ عنوان تمایل ندارد که این گازها به فروش برسد که در این خصوص نمایندگان مجلس بایستی از وزیر نفت سوال کنند.  در مجموع، ۹۶۰ فلر در شرکت ملی نفت وجود دارد که تعدادی از آنها خاموش شده و برخی از آنها هنوز روشن هستند.در سالهای گذشته به دلیل بی توجهی به این موضوع، حجم زیادی از گازهای هدر سوز فلرها در چاه های نفت سوزانده شد.  پیش از این کارشناسان بسیاری به این مسئله هشدار داده و تاکید کرده بودند که باید از سوختن این گازها، جلوگیری کرد. بیشتر انتقادها و هشدارها از سوی نمایندگان مجلس عنوان می‌شد. در حال حاضر بخش خصوصی آماده همکاری است و تجهیزات لازم برای اجرای این کار را دارد  اما دلیل اصلی بی رقبتی بخش خصوصی برای ورود به تولید برق با گازهای فلر ،  ابهام در نحوه ارائه گاز فلر بوده است.  سازمان محیط زیست هم که می‌توانست در این میان به صورت نظارتی ورود کند خود را کنار کشیده و ورود نکرده و هیچ‌گاه به دنبال این نبوده است که شرایط یا حد نصابی برای عملکرد فلرینگ در مجتمع های پالایشی و پتروشیمی گذاشته شود و اگر هم کاری انجام داده، ضمانت اجرایی برای کارهایش نداشته و به همین دلیل هم تاکنون مشعل ها با شعله های هر روز افروخته تر شب های مناطق نفتی را روشن می کنند . جلال بهمنی/نفت ما  


کد مطلب: 44610

آدرس مطلب :
https://www.naftema.com/report/44610/فلرینگ-جایزه-ملی-محیط-زیست

نفت ما
  https://www.naftema.com