۳
۴
plusresetminus
تاریخ انتشارشنبه ۱۰ آذر ۱۴۰۳ - ۱۰:۱۶
کد مطلب : ۱۶۸۶۹۹

زغال سنگ جایگزین جدی نفت

سید حسین میرافضلی
زغال سنگ جایگزین جدی نفت
 روند تولید خودروهای برقی به سرعت رو به افزایش است و کشورهایی که بیشترین نفت جهان را وارد و مصرف می کنند پیشتازان برقی سازی خودروها در جهان هستند. چین و کشورهای اروپایی و آمریکا به سرعت به سمت جایگزینی خودروهای بنزین سوز و گازوئیل سوز با خودروهای برقی حرکت می کنند و چین به عنوان بزرگترین وارد کننده نفت از ایران، بزرگترین تولیدکننده خودروهای برقی در جهان می باشد. بدون شک طی ده سال آینده بخش قابل توجهی از خودروهای جهان برقی خواهند بود. با برقی شدن خودرو ها دیگر بنزین و گازوئیل نیست که خودروها را به حرکت در می آورد بلکه برق عامل حرکت خودروهای جهان خواهد بود. شرکتهای بزرگ خودروساز جهان تا ده سال آینده تولید خودروهای بنزین سوز و گازوئیل سوز را متوقف می نمایند و این را به عنوان برنامه و استراتژی خود اعلام نموده اند. طی 80سال گذشته آنچه باعت ارزشمند تر شدن نفت نسبت به زغال سنگ شده بود ارزش حرارتی نفت نسبت به زغال سنگ نبود بلکه عدم امکان استفاده از زغال سنگ به عنوان سوخت خودروها بود و اکنون با برقی شدن خودروها این محدودیت از بین می رود و زغال سنگ طی مدت کوتاهی جای نفت را خواهد گرفت. کل ذخایر نفت قابل برداشت جهان 1500میلیارد بشکه معادل 250میلیارد تن و میزان ذخایر زغال سنگ قابل برداشت جهان 1100میلیارد تن است.  ارزش حرارتی نفت خام حدود 10000کیلو کالری و ارزش حرارتی زغال سنگ حدود 7500 کیلوگالری است(حدود 80 درصد نفت خام در پالایشگاه ها به بنزین و گازوئیل تبدیل می شود) با هر تن زغال سنگ حرارتی می توان حدود 3.5مگاوات برق تولید نمود. قیمت هر تن نفت 420 دلار و قیمت هر تن زغال سنگ کمتر از 200 دلار است  حجم سرمایه گذاری برای تولید یک تن زغال سنگ50 تا 100 دلار و حجم سرمایه گذاری برای تولید یک تن نفت خام 200هزار دلار است. لذا با برقی شدن خودروها نفت خام از نظر حجم سرمایه گذاری و از نظر قیمت تمام شده و قیمت محصول قادر به رقابت با زغال سنگ نخواهد بود. از طرف دیگر با سرمایه گذاری در معدن زغال سنگ در مدت کوتاهی می توان به تولید مد نظر دست یافت اما در میادین نفت برداشت از حد معینی قابل افزایش نیست و به میدان آسیب وارد می شود و حتی ممکن است مخزن از بین برود لذا این شرایط مخزن نفت است که به سرمایه گذار دیکته می کند چه میزان در روز می تواند نفت برداشت کند اما در معدن زغال سنگ این سرمایه گذار است که بر اساس نیاز و میزان سرمایه گذاری از معدن برداشت می نماید.
مقایسه برق حاصل از نیروگاه های زغال سنگ  با بنزین در خودرهای برقی و بنزینی:
استفاده مستقیم بنزین در خودرو 40 تا 50 صد راندمان دارد
راندمان نیروگاه های زغال سنگ تا برق رسیده به خودرو حدود 40 درصد است
حجم سرمایه گذاری برای بهره برداری معدن زغال سنگ بسیار کمتر از حجم سرمایه گذاری برای احداث پالایشگاه نفت است
تعداد قطعات خودرو های بنزین سوز حدود ده برابر تعداد قطعات خودرو های برقی است.
 تفاوت بسیار چشمگیر حجم سرمایه گذاری برای تولید یک تن نفت نسبت به تولید یک تن زغال سنگ،  تولید برق با زغال سنگ و جایگزینی خودروهای برقی با خودروهای بنزین سوز و گازوئیل سوز را کاملا اقتصادی نموده است لذا میزان تولید و مصرف زغال سنگ طی ده سال آینده افزایش قابل توجهی خواهد یافت.
 طی 4 دهه گذشته تحریم های هزینه های بسیار سنگین و سرسام آوری برای اقتصاد ایران به دنبال داشته است. چنانچه در این 4 دهه با سرمایه گذاری در افزایش تولید نفت تولید نفت را بطور میانگین به 7 میلیون بشکه در روز می رساندیم با لحاظ متوسط قیمت 60 دلار در 40 سال قادر بودیم سالانه بیش از صد میلیارد دلار نفت صادر نمائیم و 4هزار میلیارد دلار در زیر ساخت ها و ایجاد سرمایه برای نسل های آینده در داخل و خارج کشور سرمایه گذاری نمائیم. قیمت نفت از حدود3 تا 5سال آینده شروع به افول می نماید و  احتمالا میانگین قیمت نفت از سال 2026 تا 2036 حدود40 تا 45 دلار باشد و بعد از آن قیمت نفت در محدوده قیمت 20 تا 30 دلار فراز و فرود خواهد داشت. ما در دوران اوج قیمت نفت فرصت های تاریخی و غیر قابل تکرار برای کسب هزاران میلیارد دلار سرمایه برای نسل های آینده را از دست دادیم.
به دلایل زیر زغال سنگ بزودی جایگزین نفت خواهد شد و دوران طلایی نفت تا چند سال آینده به پایان خواهد رسید.
برقی شدن تدریجی حمل و نقل جهان طی یک دهه آینده
ارزش حرارتی نسبتا بالای زغال سنگ
حدود 4 برابر بودن میزان ذخایر زغال سنگ قابل برداشت جهان نسبت به نفت قابل برداشت.
تجارت و حمل و نقل آسانتر زغالسنگ نسبت به بنزین و گازوئیل و مازوت
هزینه جاری بسیار کمتر نیروگاه های با سوخت زغال سنگ نسبت به سوخت مازوت و گازوئیل
کاهش آلایندگی نیروگاه های زغال سنگ با تکنولوژی های جدید
حجم سرمایه گذاری بسیار کمتر( بیش از یک هزارم)برای استخراج زغال سنگ نسبت به استخراج نفت
حجم سرمایه گذاری بسیار بالاتر برای احداث و بهره برداری پالایشگاه نفت
قیمت بسیار ارزان تر زغال سنگ نسبت به بنزین و گازوئیل
تلاش کشورهای صاحب منابع بزرگ زغال سنگ از قبیل چین، هند، ژاپن، آمریکا، ترکیه، لهستان و آفریقای جنوبی، استرالیا... جهت استفاده از منابع انرژی خود بجای واردات سوخت
احتمالا طی ده سال آینده کشور چین واردات نفت خود را کاهش می دهد و به یک سوم می رساند لذا صادرات نفت ایران به چین به کمتر از 500 هزار بشکه در روز خواهد رسید. سایر کشورهای واردات کننده نفت و مشتقات نفتی نیز واردات نفت خود را طی ده سال کاهش خواهند داد. به احتمال زیاد تا 20 سال آینده به دلیل کاهش شدید تقاضا برای بنزین و گازوئیل تجارت نفت جهان کاهش چشمگیری خواهد یافت.( حدود 80 درصد نفت جهان به بنزین و گازوئیل تبدیل می شود. حداکثر امکان استفاده حدود 10 درصد نفت جهان در صنعت پتروشیمی وجود دارد) 
قیمت نفت طی یک دهه آینده به حدود 25 دلار بر بشکه خواهد رسید و مفهوم چنین شرایطی این است که ارزش منابع نفت قابل برداشت ایران از 10 الی 12 هزار میلیارد دلار به 3 تا 4 هزار میلیارد دلار خواهد رسید.
متاسفانه تحریم ها طی 4 دهه گذشته منجر به عدم سرمایه گذاری جهت رسیدن به تولید 7 میلیون بشکه در روز شد و ما طی 40 سال تحریم از امکان بهره برداری و فروش حدود دو هزار میلیارد دلار نفت محروم شدیم و اکنون حداکثر 20 سال فرصت جهت تولید و فروش حداکثری نفت در قیمت های نسبتا مناسب را داریم و نباید به هیچ وجه فرصت باقی مانده را از دست بدهیم و با روش BOT و BOO شرکتهای سرمایه گذار جهان را تشویق به تولید و صادرات نفت نمائیم و از این طریق درآمد ملی را افزایش دهیم و برای نسل های آینده از این سرمایه در حال افول ثروت خلق نمائیم و زیر بناها را توسعه دهیم و ایران را در مسیر رشد و شکوفایی قرار دهیم.
ارسال نظر
نام شما
آدرس ايميل شما
کد امنيتی


قدردانی از عمق دانش شما. متأسفیم که شما وزیر نیستید.
پس تکلیف آلودگی زیست محیطی چند برابری زغال سنگ چه می شود و کجای این مقایسه قرار دارد؟
علی زین العابدین
سلام
مطلب کاملا کارشناسانه و با استنادات آماری بود، قطعا جهان بدان سمت خواهد رفت
علی زین العابدین
سلام
مطلب کاملا کارشناسانه و با استنادات آماری بود، قطعا جهان بدان سمت خواهد رفت