بررسی عملکرد سالاری در شرایط فعلی که اطلاعات مربوط به فروش نفت کشور باید از چشم بیگانگان مخفی بماند، کار ساده و درستی نیست. در این وضعیت تنها شاید از برخی نشانه‌ها و اطلاعاتی که گاه توسط خود غربی‌ها بیان می‌شود، مدد جست و در این باره قضاوت کرد.
۰
تاریخ انتشارسه شنبه ۱۸ شهريور ۱۴۰۴ - ۱۴:۳۰
کد مطلب : ۱۷۳۴۳۷
بازخوانی داستان حراج نفت از سوی سرپرستی که مدیر نشد!
چرا هوتن سالاری بعد از یک سال از روی صندلی امور بین‌الملل نفت برخاست؟
به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی "نفت ما"،یک سال پیش در روزهای آغازین دولت پزشکیان، حکم سرپرستی مدیریت امور بین‌الملل شرکت ملی نفت برای هوتن سالاری امضا شد. حکمی که از همان آغاز با اما و اگرهایی روبرو بود. شایعاتی مبنی بر تابعیت دوگانه سالاری بر سر زبان‌ها بود و معلوم بود که با توجه به حساسیت‌های شکل گرفته بر سر این قبیل مسائل در دو سه سال اخیر نمی‌توان به راحتی از کنار این موضوع گذشت. اهمیت موضوع فروش نفت ایران بخصوص بعد از انتخاب دوباره ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا و تلاش بسیار وی برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران، منصب مدیریت امور بین‌الملل نفت را به جایگاهی فوق‌العاده حساس و حیاتی برای کشور تبدیل کرده است و به این ترتیب تبدیل حکم سرپرستی هوتن سالاری به حکم مدیریت به راحتی ممکن نشد.
اما آیا فقط همین شائبه بود که باعث شد بالاخره و پس از یک سال مقاومت، سالاری این صندلی مهم را ترک کند و به عنوان «مشاور وزیر در امور تجارت گاز» بسنده کند؟! پاسخگویی به این سوال البته چندان ساده نیست. بررسی عملکرد سالاری در شرایط فعلی که اطلاعات مربوط به فروش نفت کشور باید از چشم بیگانگان مخفی بماند، کار ساده و درستی نیست. در این وضعیت تنها شاید از برخی نشانه‌ها و اطلاعاتی که گاه توسط خود غربی‌ها بیان می‌شود، مدد جست و در این باره قضاوت کرد.
یکی از مهمترین نکاتی که دراین خصوص مطرح است افزایش عجیب و نامتعادل «تخفیف نفت ایران» در ماه‌های اخیر است. بر اساس گزارش رسانه‌ها و موسسات خارجی مرتبط با این موضوع، میزان تخفیفات نفت ایران در بازه زمانی مارس تا جولای ۲۰۲۵ (11 اسفند 1403 تا 9 مرداد 1404) به شرح زیر است:
مارس ۲۰۲۵: گزارش‌ها حاکی از آن است که تخفیف‌ها در حد ملایم بوده‌اند و احتمال داده می‌شود کمتر از ۱ دلار در هر بشکه بودند.
آوریل ۲۰۲۵: در اوایل آوریل، نفت سبک ایران با تخفیفی بین ۱ تا ۱.۶ دلار در هر بشکه نسبت به Brent معامله می‌شد، اندکی افزایش نسبت به پایان مارس.
مه ۲۰۲۵: بر مبنای گزارش‌های بعدی می‌توان نتیجه گرفت که تخفیف در ماه مه هم حدود ۲ دلار در هر بشکه بوده است.
ژوئن ۲۰۲۵: در ماه ژوئن گزارش شد که تخفیف در ماه ژوئن حدود 2.5 دلار در هر بشکه بوده است، که این مقدار دو برابر تخفیف ماه مه بوده است. اما در ماه ژوئن، تخفیف نفت سبک ایران برای تحویل‌ها در جولای بین ۳.۳۰ تا ۳.۵۰ دلار در هر بشکه زیر ICE Brent بود!
جولای ۲۰۲۵: تا پایان جولای، تخفیف نفت سبک ایران تا ۳.۵ تا ۴.۰ دلار در هر بشکه زیر Brent افزایش یافته بود، که عمیق‌ترین تخفیف تا آن زمان بود.
به این ترتیب با قطعیت می‌توان گفت که از مارس تا جولای ۲۰۲۵، تخفیف نفت ایران نسبت به قیمت مرجع به‌طور پیوسته افزایش یافته است و از یک دلار به چهار دلار رسیده است.
این موضوع می‌تواند مبنایی برای ارزیابی عملکرد هوتن سالاری در سمت سرپرستی امور بین‌الملل شرکت ملی نفت باشد. افزایش چنین تخفیفی بر اساس آنچه رسانه‌ها محاسبه کرده‌اند حداقل 400 میلیون دلار معادل 40 هزار میلیارد تومان درآمد نفتی کشور بوده که از جیب مردم رفته است.
توجه به این نکته مهم است که اگرچه اصل تخفیف در شرایط تحریم، یکی از مهمترین اقدامات برای انگیزه بخشی به خریداران نفت ایران است، اما افزایش بی‌رویه تخفیف‌ها هیچ توجیهی ندارد! در واقع به نظر می‌رسد که این اقدام نه با هدف دور زدن تحریم‌ها و انگیزه دادن به خریداران نفت ایران برای پذیرش ریسک خرید نفت در شرایط تحریم، که فقط به خاطر یک رقابت کودکانه داخلی بوده است. این که امور بین‌الملل شرکت ملی نفت برای کنار زدن شرکت نیکو که بازوی فروش نفت ایران در دور زدن تحریم‌ها طی 7 سال گذشته بوده، چنین حاتم بخشی‌ای از بیت‌المال کرده و خسارات جبران ناپذیری به روند فروش نفت زده است.
حالا با انتصاب سعید صادقی، مدیرعامل شرکت نیکو به عنوان مدیر جدید امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ناگفته پیداست که قضاوت نهایی مدیران بالادستی درباره این داستان چه بوده است!
اما آیا فقط همین شائبه بود که باعث شد بالاخره و پس از یک سال مقاومت، سالاری این صندلی مهم را ترک کند و به عنوان «مشاور وزیر در امور تجارت گاز» بسنده کند؟! پاسخگویی به این سوال البته چندان ساده نیست. بررسی عملکرد سالاری در شرایط فعلی که اطلاعات مربوط به فروش نفت کشور باید از چشم بیگانگان مخفی بماند، کار ساده و درستی نیست. در این وضعیت تنها شاید از برخی نشانه‌ها و اطلاعاتی که گاه توسط خود غربی‌ها بیان می‌شود، مدد جست و در این باره قضاوت کرد.
یکی از مهمترین نکاتی که دراین خصوص مطرح است افزایش عجیب و نامتعادل «تخفیف نفت ایران» در ماه‌های اخیر است. بر اساس گزارش رسانه‌ها و موسسات خارجی مرتبط با این موضوع، میزان تخفیفات نفت ایران در بازه زمانی مارس تا جولای ۲۰۲۵ (11 اسفند 1403 تا 9 مرداد 1404) به شرح زیر است:
مارس ۲۰۲۵: گزارش‌ها حاکی از آن است که تخفیف‌ها در حد ملایم بوده‌اند و احتمال داده می‌شود کمتر از ۱ دلار در هر بشکه بودند.
آوریل ۲۰۲۵: در اوایل آوریل، نفت سبک ایران با تخفیفی بین ۱ تا ۱.۶ دلار در هر بشکه نسبت به Brent معامله می‌شد، اندکی افزایش نسبت به پایان مارس.
مه ۲۰۲۵: بر مبنای گزارش‌های بعدی می‌توان نتیجه گرفت که تخفیف در ماه مه هم حدود ۲ دلار در هر بشکه بوده است.
ژوئن ۲۰۲۵: در ماه ژوئن گزارش شد که تخفیف در ماه ژوئن حدود 2.5 دلار در هر بشکه بوده است، که این مقدار دو برابر تخفیف ماه مه بوده است. اما در ماه ژوئن، تخفیف نفت سبک ایران برای تحویل‌ها در جولای بین ۳.۳۰ تا ۳.۵۰ دلار در هر بشکه زیر ICE Brent بود!
جولای ۲۰۲۵: تا پایان جولای، تخفیف نفت سبک ایران تا ۳.۵ تا ۴.۰ دلار در هر بشکه زیر Brent افزایش یافته بود، که عمیق‌ترین تخفیف تا آن زمان بود.
به این ترتیب با قطعیت می‌توان گفت که از مارس تا جولای ۲۰۲۵، تخفیف نفت ایران نسبت به قیمت مرجع به‌طور پیوسته افزایش یافته است و از یک دلار به چهار دلار رسیده است.
این موضوع می‌تواند مبنایی برای ارزیابی عملکرد هوتن سالاری در سمت سرپرستی امور بین‌الملل شرکت ملی نفت باشد. افزایش چنین تخفیفی بر اساس آنچه رسانه‌ها محاسبه کرده‌اند حداقل 400 میلیون دلار معادل 40 هزار میلیارد تومان درآمد نفتی کشور بوده که از جیب مردم رفته است.
توجه به این نکته مهم است که اگرچه اصل تخفیف در شرایط تحریم، یکی از مهمترین اقدامات برای انگیزه بخشی به خریداران نفت ایران است، اما افزایش بی‌رویه تخفیف‌ها هیچ توجیهی ندارد! در واقع به نظر می‌رسد که این اقدام نه با هدف دور زدن تحریم‌ها و انگیزه دادن به خریداران نفت ایران برای پذیرش ریسک خرید نفت در شرایط تحریم، که فقط به خاطر یک رقابت کودکانه داخلی بوده است. این که امور بین‌الملل شرکت ملی نفت برای کنار زدن شرکت نیکو که بازوی فروش نفت ایران در دور زدن تحریم‌ها طی 7 سال گذشته بوده، چنین حاتم بخشی‌ای از بیت‌المال کرده و خسارات جبران ناپذیری به روند فروش نفت زده است.
حالا با انتصاب سعید صادقی، مدیرعامل شرکت نیکو به عنوان مدیر جدید امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ناگفته پیداست که قضاوت نهایی مدیران بالادستی درباره این داستان چه بوده است!
